Από το Γιώργο Πιντέρη, ψυχολόγο, διδάκτορα Συμβουλευτικής Ψυχολογίας
www.pinteris.gr
Κάποιοι άνθρωποι διαλέγουν να κάνουν σ’ ένα παιδί για «δώρο» ένα ζωάκι. Μερικοί κάνουν ένα τέτοιο δώρο, με την ίδια νοοτροπία που θα έκαναν δώρο ένα παιχνίδι όπως, μια κούκλα ή ένα τρενάκι. Έτσι, το παιδί αντιλαμβάνεται το ζωάκι σαν παιχνίδι και αφού παίξει μερικές μέρες μαζί του, το βαριέται και – αν το ζωάκι είναι τυχερό – αναλαμβάνει την φροντίδα του κάποιος ενήλικας. Αν δεν είναι, τότε θα το βρούμε να τριγυρνάει σε κάποια ερημιά σκελετωμένο, ψάχνοντας για φαγητό. Προς το τέλος του Γενάρη, τα εγκαταλειμμένα ζωάκια αυξάνονται σημαντικά.
Αυτό που με απασχολεί είναι, για πιο λόγο ένας γονιός να κάνει ένα τέτοιο δώρο;
Μερικοί πιθανοί λόγοι είναι:
- Επειδή το παιδί το ζήτησε.
- Για να ‘χει παρέα επειδή δεν έχει αδερφάκι.
- Για να έχει είναι κάτι να ασχολείται και να αφήνει τους γονείς ήσυχους. Βέβαια, σε μια τέτοια περίπτωση καλύτερα να του πάρεις ένα τάμπλετ. Δεν χρειάζεται φαγητό, κτηνίατρο και βόλτα…
- Επειδή το έφερε η νονά.
Φυσικά, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε όλους τους λόγους. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι τι θέλει να πετύχει ο γονιός; Ποιος είναι ο σκοπός αυτού του δώρου;
Το πρώτο θέμα είναι, πώς θ’ αντιληφθεί το παιδί το κατοικίδιο;
Θα το δει σαν ένα ισότιμο ζωντανό πλάσμα ή σαν κάτι υποδεέστερο; Σ’ αυτό θα παίζει ρόλο η συμπεριφορά των ενηλίκων που ζουν γύρω του. Τα παιδιά μαθαίνουν από αυτά που βλέπουν γύρω τους. Αν η συμπεριφορά των ενηλίκων δείχνει έναν σεβασμό και μια υπευθυνότητα για την φροντίδα του ζώου, το παιδί να υιοθετήσει ανάλογη συμπεριφορά. Αν βλέπει ότι το χτυπάνε (για …να μάθει), αν βλέπει να του πετάν ό,τι άχρηστο υπάρχει για φαγητό, ν’ αγνοούν πλήρως την υγιεινή του και την υγεία του, δύσκολα θα πάρει το ζώο στα σοβαρά.
Χαρίζοντας σ’ ένα παιδί ένα ζωάκι, στην ουσία του κάνεις πολλά και πολύτιμα δώρα:
- Μαθαίνει ν’ αναλαμβάνει την ευθύνη για τη φροντίδα ενός πλάσματος που είναι μικρό και απροστάτευτο. Γι’ αυτό, θα έλεγα πως είναι σημαντικό να μη χαρίζουμε ζωντανά πλάσματα σε παιδιά που είναι κάτω των 10 ετών, αλλά και πάλι, ανάλογα με την προσωπικότητα και την «ωριμότητα» του παιδιού. Με «ωριμότητα» εννοώ την «ικανότητά» του να τηρεί τις συμφωνίες που κάνει. Ειδικά για να κάνεις δώρο ένα σκυλί σ’ ένα παιδί, θα χρειαστεί να λάβεις υπόψη σου ότι το σκυλί θέλει καθημερινά μία ή δύο βόλτες. Είναι το παιδί σε ηλικία να βγάλει βόλτα το σκυλί μόνο του; Αν δεν είναι, ένα μεγάλο μέρος αυτής της ευθύνης θα την αναλάβει κάποιος άλλος.
- Μαθαίνει να προσφέρει φροντίδα και στοργή. Ειδικά για παιδιά που είναι ντροπαλά και συναισθηματικά σφιγμένα, ένα ζωάκι εγείρει τα συναισθήματα στοργής και τρυφερότητας που είναι απαραίτητα για μια συναισθηματικά ισορροπημένη προσωπικότητα.
- Μαθαίνει να επικοινωνεί με το ζώο. Επειδή το ζώο δεν μπορεί να μιλήσει, το παιδί ευαισθητοποιείται στην μη λεκτική επικοινωνία, κάτι που το βοηθά στην μη λεκτική επικοινωνία του και με τους ανθρώπους.
- Το παιδί θα μάθει επίσης πώς να οριοθετείται απέναντι στο ζώο. Αλλιώς από το ένα άκρο – που είναι να μην καταπιέζουμε το ζώο – φτάνουμε στο άλλο άκρο: Να καταπιεζόμαστε εμείς απ’ το ζώο!
Αυτά είναι τα κέρδη που μπορεί να έχει ένα παιδί από ένα κατοικίδιο, αρκεί να τηρούνται οι προϋποθέσεις που αναφέραμε πιο πριν.
Αν προτίθεσαι να κάνεις δώρο ένα κατοικίδιο σ’ ένα παιδί που δεν είναι δικό σου παιδί, καλά θα κάνεις, πριν πεις στο παιδί οτιδήποτε για το ζώο, να μιλήσεις πρώτα με τους γονείς του. Αν έχεις ήδη μιλήσει στο παιδί και οι γονείς δεν αποδεχθούν το κατοικίδιο, το παιδί θα στραφεί εναντίον τους που του στερούν το …παιχνίδι.