Από την Αφροδίτη Γιαννακοπούλου, Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας – Εθελόντρια στη Γραμμή 11525 και το Συμβουλευτικό Κέντρο της ένωσης «Μαζί για το Παιδί»
Το καλοκαίρι τελείωσε και το σχολείο αρχίζει. Έπειτα από ατελείωτες ώρες παιχνιδιού, ύπνου, ελευθερίας και άνευ προγράμματος, το σχολείο φαντάζει σαν ένα άγαρμπο ξύπνημα. Η επιστροφή στο σχολείο σημαίνει αλλαγές, νέες τάξεις, προγράμματα και νέα πρόσωπα, κάτι που φέρνει δυσκολία και άρνηση στα περισσότερα παιδιά. Συνεπώς, η μετάβαση από το καλοκαίρι στο σχολικό περιβάλλον κάθε άλλο παρά ουδέτερη μπορεί να είναι.
Εβδομάδα προσαρμογής
Αρκετές φορές χρειάζεται να ξανά-δομηθεί η σχέση με το σχολικό περιβάλλον και τις όποιες άλλες δραστηριότητες κάνει το παιδί. Για να γίνει αυτό, μια νέα καθημερινότητα και ένα νέο πρόγραμμα χρειάζεται να φτιαχτούν. Επίσης, μια με δυο φορές την εβδομάδα, το παιδί θα μπορούσε να ξεκινήσει να πηγαίνει πάλι σε κάποιο άθλημα ή στο φροντιστήριο ξένων γλωσσών. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει πιο ομαλή η προσαρμογή στο σχολικό πρόγραμμα και το παιδί δεν θα νιώσει ότι του ‘πέφτουν’ όλα μαζί. Γενικά καλό είναι να αποφύγετε τις προετοιμασίες της τελευταίας στιγμής.
Επανασύνδεση με τους φίλους
Οι φίλοι στην παιδική ηλικία είναι πολύ σημαντικοί για την υγιή ανάπτυξη του παιδιού. Το δίκτυο των φίλων του παιδιού είναι πολύ πιθανό να βοηθήσει στην ομαλή μετάβαση του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον. Θα μπορούσατε λοιπόν να κανονίσετε μια συνάντηση στο σπίτι σας και να καλέσετε τους φίλους των παιδιών καθώς και τους γονείς. Τα παιδιά μέσω του παιχνιδιού θα αρχίσουν να επικοινωνούν, να επανασυνδέονται και, ξέροντας ότι έχουν τους φίλους τους κοντά, θα νοιώσουν πιο άνετα στο σχολείο. Επίσης, οι γονείς θα έχετε την ευκαιρία να μοιραστείτε τις αγωνίες και τις δυσκολίες που έχετε με τα παιδιά σας.
Ενεργητική ακρόαση
Αν το παιδί δε θέλει να επιστρέψει στο σχολείο, χρειάζεται να συζητήσετε μαζί του ώστε να μάθετε τι είναι αυτό που το ενοχλεί. Παρά την καλή διάθεση που έχετε για συζήτηση, το παιδί σας ίσως να μην είναι έτοιμο να συζητήσει ή να μην μπορεί να ορίσει τι ακριβώς είναι αυτό που το ενοχλεί. Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι σημαντικό να μην πιέζετε το παιδί. Ωστόσο, είναι απαραίτητο από την πλευρά σας να έχετε θετική στάση και να περάσετε το μήνυμα στο παιδί σας ότι για οποιοδήποτε πρόβλημα και αν έχει θα το βοηθήσετε και θα είστε δίπλα του.
Νέα χρονιά, νέο περιβάλλον
Η νέα χρονιά συνεπάγεται αρκετές φορές νέα πρόσωπα και νέες τάξεις. Αν το παιδί σας αλλάζει σχολικό περιβάλλον ή δάσκαλο ενδέχεται να αισθάνεται άγχος και άρνηση για την επιστροφή του στο σχολείο. Σε μια τέτοια περίπτωση, καλό θα είναι να πάτε με το παιδί στο σχολείο, να γνωρίσει τους χώρους, τους δασκάλους και να εξοικειωθεί με το περιβάλλον πριν αρχίσει η σχολική χρονιά. Έτσι, θα μειωθεί το άγχος και η αβεβαιότητα. Οι γονείς χρειάζεται να δείξουν κατανόηση και ενσυναίσθηση στην δυσκολία του παιδιού να επιστρέψει στο σχολείο. Θα μπορούσατε να ανακαλέσετε στη μνήμη σας πώς αντιδρούσατε εσείς όταν ερχόταν η στιγμή να επιστρέψετε στο σχολείο και πώς σας αντιμετώπιζαν οι δικοί σας γονείς. Τι έκαναν εκείνοι και ίσως τώρα το αναπαράγετε και εσείς; Αυτό θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι λάθος ενδεχομένως κάνετε και πώς θα μπορούσατε να βοηθήσετε καλύτερα το παιδί σας. Ακόμη, προσπαθήστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση του παιδιού σας και να βιώσετε αυτό που νοιώθει. Έτσι, θα μπορέσετε να κατανοήσετε καλύτερα τις δυσκολίες που βιώνει. Για κάθε παιδί που αρνείται να επιστρέψει στο σχολείο χρειάζεται να δούμε πώς αισθάνεται και πώς ερμηνεύει την επιστροφή του. Ο κάθε γονέας χρειάζεται να αντιληφθεί το νόημα και τα αίτια αυτής της συμπεριφοράς του και να την ερμηνεύσει μέσα από τον ψυχισμό του παιδιού του.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία για γονείς:
Dreikurs R και Dinkmeyer D: Ενθαρρύνοντας τα παιδιά στο σπίτι και στο σχολείο. Εκδόσεις Θυμάρι.
Πετροπούλου Ν και Λαμπροπούλου Μ: Παιδιά και γονείς στο ‘Ρινγκ’ του σχολείου. Εκδόσεις Άγκυρα.
Feiber A και Mazlis I: Πώς να μιλάτε στα παιδιά ώστε να σας ακούν και πώς να τα ακούτε ώστε να σας μιλούν. Εκδόσεις Πατάκη.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία για παιδιά:
Παπαγιάννη Μ: Επιστροφή στο σχολείο. Εκδόσεις Πατάκη.
Παπαθεοδούλου Α: Το σχολείο φοβάται τον Νικόλα. Εκδόσεις Μίνωας.
Pittar G: Η Μίλι, η Μόλι και η πρώτη τους μέρα στο σχολείο. Εκδόσεις Σαββάλας.